۲۳سپتامبر رصد شدن نپتون

اگر در حرکت سیاره اورانوس در مدارش بی نظمی دیده نمیشد، قطعاً کشف نپتون دیرتر به وقوع میپیوست. در سال ۱۷۹۰ میلادی اخترشناس فرانسوی ژان باتیست دولامبر نقشهای از مدار اورانوس به دست آورد.
در چند سال اول موقعیت رصد شده اورانوس نسبت به نقشه دولامبر یکی بود ولی به مرور زمان اختلافاتی بین این دو دیده شد. سرانجام دانشمندان به این نتیجه رسیدند که باید در این باره بازنگری شود.
اخترشناس فرانسوی آلکسی بوار وظیفه انجام این کار را داشت. در ابتدا محاسبات او از مدار اورانوس درست به نظر میرسید ولی پس از مدتی بین محاسبات او و مدار واقعی اورانوس نیز تفاوتهایی دیده میشد. بوار چنین طرح کرد که سیارهای دور تر از اورانوس وجود دارد و آن را از مکان محاسبه شده به عقب میکشد.
جان کاوچ آدامز از سال ۱۸۴۱ به تحقیق و محاسبه دربارهٔ سیاره مجهول که فراتر از اورانوس وجود دارد پرداخت.
سرانجام محاسباتش را در سپتامبر سال ۱۸۴۵ با اخترشناس مشهور سر جورج بیدل ایری در میان گذاشت؛ آدامز از ایری خواسته بود به جستجو این سیاره در آسمان بپردازد.
تا مدتی ایری این کار را انجام نداد، شاید نمیخواست در خواست فردی ناشناس مثل آدامز را انجام بدهد ولی سرانجام در ژوئیه سال ۱۸۴۶ از ستارهشناسی به اسم جیمز کالیس خواست تا این کار را انجام دهد. کالیس در چهارم اوت سال ۱۸۴۶ نپتون را در آسمان دید ولی نتوانست ماهیت آن را تشخیص دهد.
در همین هنگام ستارهشناس فرانسوی اوربن ژان ژوزف لو وریه به محاسبه سیاره مجهول در آسمان پرداخت.
سپس محاسباتش را همراه با نامهای به یوهان گاله معاون رصدخانه برلین فرستاد و از او خواست هر چه زودتر به جستجو این سیاره در آسمان بپردازد. نامه روز ۲۳ سپتامبر سال ۱۸۴۶ به گاله رسید.
او همان شب تلسکوپش را به سوی آسمان برد و سیاره را با یک درجه اختلاف نسبت به نقطه پیشنهاد شده توسط لووریه در آسمان مشاهده کرد. رصدخانه برلین به تازگی نقشهای از آن بخش از آسمان به دست آورد، به همین علت کشف نپتون ممکن شده است.
تا زمان بسیار طولانی مجادله بسیار ناخوشایندی بر سر این بود که چه کسی لیاقت عنوان کاشف نپتون را دارد. امروزه بیشتر ستارهشناسان بر این باوراند که آدامز و لووریه به دلیل انجام محاسبات پیچیده که سرانجام موجب کشف نپتون شد، کاشفان این سیاره هستند و یوهان گاله به عنوان کسی که برای اولین بار این سیاره را رصد کرد در یادها میمانند.