۳ فوریه زادروز فلیکس مندلسون

یاکوب لودویگ فِلیکس مِندِلسون-بارتولدی(زادهٔ ۳ فوریهٔ ۱۸۰۹ – درگذشتهٔ ۴ نوامبر ۱۸۴۷) آهنگساز، پیانیست، ارگ‌نواز و رهبر ارکستر یهودی‌تبار اهل آلمان در اوایل دورهٔ رمانتیک بود. از معروف‌ترین آثار او می‌توان به کنسرتو برای ویولون و ارکستر اشاره داشت. منتقدان از این اثرِ مندلسون به‌عنوان دومین کنسرتو ویولون از سه کنسرتو برتر جهان یاد کرده‌اند.

مندلسون در یک خانواده یهودی – پروتستان در شهر هامبورگ آلمان به دنیا آمد. وی از جمله آهنگ‌سازان متمولی بود که فارغ از گرفتاری‌های مادی، زندگی پرنشاطی را گذراند. پدر بزرگش یک فیلسوف یهودی و پدرش یک بانکدار ثروتمند بود که مذهب یهود را رها کرد و پروتستان شد و نام خانوادگی بارتولدی را برای خود برگزید.

خانواده او علاقه زیادی به هنر و ادبیات داشتند پس مندلسون از همان اوان کودکی به یادگیری پیانو و ویولون پرداخت تا احتمالاً در نه سالگی برای نخستین بار کنسرت داد. وی از ۱۸۱۷ (میلادی) در برلین نزد فردریک زلتر آموزش هارمونی و آهنگسازی گرفت.

مندلسون نخستین کسی بود که با اجرای پاسیون سن متیو در ۱۱ مارس ۱۸۲۹ عظمت باخ را به جهانیان شناساند و نام او را زنده کرد.

همان‌طور که خود می‌پنداشت، مانند موتسارت نابغه بود و هنگامی که بیش از هفده سال از عمرش نگذشته بود یکی از شاهکارهای ادبیات موسیقی، اورتور «رؤیای نیمه شب تابستان» را روی نمایشنامه شکسپیر نوشت. «مارش عروسی» معروف مندلسون نیز بخشی از همین اثر است، از دیگر آثار او می‌توان به کنسرتو برای ویولون و ارکستر اشاره داشت این اثر مندلسون دومین کنسرتو ویولون از سه کنسرتو برتر جهان است.

آثار برجسته ی وی عبارتند از :

• پیش‌نوای رؤیای نیمه شب تابستان
• پیش‌نوای غار فینگال یا پیش‌نوای هبریدها
• کنسرتو ویولن در می‌مینور
• پیش‌نوای دریای آرام و سفر موفق، برپایه دو شعر از گوته
• قطعات پیانویی آوازهای بدون کلام

مندلسون را می‌توان به وضوح دنباله‌رو باخ و موتسارت دانست زیرا در انتخاب فرم‌های آثارش از مکتب کلاسیک سرپیچی نکرد و آن‌ها را با جزئی تغییرات به کمال مطلوب خود رساند.

او عوامل دیگری همچون هارمونی و ریتم را نیز در چارچوب کلاسیک‌ها ولی با رنگ‌آمیزی و زبانی رمانتیک به کار برده‌است و به همین دلیل است که مندلسون بیشتر جزو آهنگسازان محافظه‌کار به‌شمار می‌رود. او تنها از دو نظر به رمانتیک‌ها نزدیک می‌شود: نخست به خاطر نوشتن قطعات توصیفی یک مومانی که بنایی برای پوئم سمفونی‌های لیست گردیده و دوم به خاطر تصنیف قطعات لیریک و شاعرانه پیانویی مانند آوازهای بدون کلام که یکی از شناسه‌های مهم موسیقی رمانتیک بشمار می‌آید.